شانکر سیتوسپورایی گردو
Walnut Cytospora canker
علائم بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو:
بر اثر بیماری گیاهی شانکر سیتوسپورای گردو، سرشاخه های آلوده خشک شده، در سطح آن ها برجستگی های مخروطی بسیار کوچک بوجود آمده و رنگ پوست گیاه تیره می شود. در اثر این بیماری شاخه های چند ساله گردو نیز به رنگ قهوه ای تیره درمی آیند. در سطح پوست این شاخه ها، ترشحاتی پراکنده به شکل قطره، به رنگ طلایی شفاف و متمایل به قهوه ای دیده می شود. این قطرات به صورت مایع غلیظ در مواقع بارندگی و رطوبت زیاد هوا از دهانه اندام های باردهی قارچ خارج شده و در مجاورت هوا سفت می شوند.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی شانکر سیتوسپورایی گردو:
عامل بیماری گیاهی شانکر سیتوسپورای، گونه های مختلف قارچ Cytospora است که گونه های قارچ Cytospora juglandicola و Cytospora juglandina تاکنون از نمونه های گردو در آذربایجان شرقی به دست آمده اند.
قارچ عامل بیماری زیر پوست سرشاخه ها و شاخه های بسیار سطحی تشکیل شده و زمستان گذرانی می کند. جدار حفره های اندام های رویشی قارچ به مرور از بین رفته و مملو از مایع غلیظ زرد شفاف حاوی قارچ می شود. در طول پاییز و حتی زمستان، هر وقت باران ببارد و دما مناسب باشد، میلیون ها اندام زایشی قارچ به شکل قطره و به ندرت فتیله از درون قارچ خارج و همراه قطرات ریز باران و باد به قسمت های مختلف درخت منتقل می شود. این اندام های زایشی روی گیاه جوانه زده و ایجاد آلودگی می کنند. زخم های ایجاد شده بر اثر هرس، شکستگی شاخه ها، آفتاب زدگی، نیش حشرات و ترک های ایجاد شده بر اثر تغییرات دما محل مناسبی برای ورود عامل بیماری زا و ایجاد آلودگی هستند.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو:
- تقویت به موقع درخت با عواملی از قبیل کوددهی کافی، آب کافی
- جلوگیری از زخمی و شکسته شدن شاخه ها و صدمه حشرات پوستخوار
- برای جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا به گیاه، بعد ازهر طوفان، تگرگ یا هرعامل دیگری که موجب آسیب دیدن گیاه شود، کل گیاه را باید با بردوفیکس 5 در هزار محلول پاشی کرد.
- سم پاشی های چهارگانه دوره ای با بردوفیکس به شرح زیر :
- سم پاشی با بردوفیکس 10 در هزار پس از برداشت محصول
- سم پاشی با بردوفیکس 10 درهزار قبل از تورم جوانه ها
- سم پاشی با بردوفیکس 5 در هزار بعد از ریزش شاتون ها
- سم پاشی با بردوفیکس 5 در هزار بعد از تشکیل میوه
درصورت وجود آلودگی اقدامات زیرعلاوه بر محلول پاشی های دوره ای ضروری است :
تکرارسم پاشیها، بعد از تشکیل میوه، در سه نوبت به فواصل 15 روزه
تراشیدن دقیق شانکرهای موجود روی شاخه ها و تنه های درختان آلوده و پانسمان بافت سالم گیاه با بردوفیکس رقیق نشده.
هرس شاخه های آلوده، 10 تا 15 سانتی متر پایین تر از بافت آلوده و سوزاندن آن ها و درصورت قطور بودن محل هرس، ضدعفونی محل با بردوفیکس رقیق نشده یا خمیر بردو