سرطان طوقه و ریشه انگور
Crown gall
علائم بیماری سرطان طوقه و ریشه انگور:
در مناطقی که آسیب یخبندان وجود دارد بیماری گیاهی سرطان طوقه و ریشه بیشتر شیوع پیدا می کند . شیوع بیماری در این مناطق به این دلیل است که سرما و یخبندان باعث ایجاد زخم و ترک های ریز در تاک می شود که مکان مناسبی برای نفوذ باکتری عامل بیماری است .
بارزترین علامت بیماری ظهور گالهای (غده های) گوشتی است. این غده ها در ابتدا ریز و تقریباً کروی بوده و روی ریشه، شاخه، دمبرگ و ساقه بخصوص در نزدیکی طوقه ظاهر می شوند. غده ها کوچک، سفید رنگ ، نرم و گوشتی هستند ولی به مرور بزرگ شده و گاه قطرشان به 30 سانتی متر هم می رسد. غده های ایجاد شده روی بافتهای مجاور فشار آورده ، سبب در هم شکستن آوندهای چوبی و تغییر شکل بافتهای مجاورمی گردد. به مرور سطح خارجی غده ها به علت فساد خارجی به رنگ قهوه ای تا سیاه در می آید. به علت تشکیل غده ها در محل های زخمی شده، در ابتدا تشخیص آن ها از بافت درحال بهبود به سادگی امکان پذیر نمی باشد.
گیاهان بیمار رشد کمتری دارند و برگ هایشان کوچک و زرد می شوند. خوشه های انگور ساقه های آلوده ، تنک و کم آب بوده و گاه میوه روی ساقه بیمار می خشکد. علائم بیماری بیشتر روی ساقه و ریشه های گیاه دو یا چند ساله ظاهر می شود. در نهایت بیماری گیاه را در طول چندین سال از بین می برد .
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی سرطان طوقه و ریشه انگور:
باکتری Agrobacterium vitis عامل بیماری گیاهی سرطان طوقه و ریشه است.
باکتری عامل بیماری زمستان را در خاک سپری کرده و می تواند حتی در صورت عدم دسترسی به میزبان چندین سال زنده بماند. در صورت کاشت گیاه میزبان باکتری می تواند از راه زخم های ناشی از عملیات باغبانی، سرمازدگی، نیش حشرات و عوامل طبیعی مانند تگرگ وارد ریشه یا ساقه گیاه شود. نفوذ باکتری به درون بافت گیاه سبب تحریک سلول های مجاور به تقسیم بی رویه می شود.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری سرطان طوقه و ریشه انگور:
- انتخاب قلمه از موستان سالم
- عدم آبیاری موستان سالم با آبی که از موستان آلوده می گذرد
- مبارزه با حشرات ریشه خوار مخصوصاً لارو زنجره مو در خاک
- کشت ذرت یا سایر غلات در زمین های آلوده به مدت چند سال
- حذف موهای آلوده و انهدام آن ها
- خودداری از وارد کردن هر نوع زخم و ترک به گیاه
- سم پاشی کل گیاه با بردوفیکس 5 در هزار به منظور جلوگیری از سرمازدگی
- هرس شاخه های آلوده و ضدعفونی ابزار هرس با بردوفیکس رقیق نشده
- قلمه و ریشه نهال به مدت یک ساعت در محلول بردوفیکس 10 در هزار قرار داده شود
- تراشیدن گال های موجود روی مو و رنگ کردن بافت سالم گیاه با بردوفیکس رقیق نشده
- آبیاری گیاه آلوده با بردوفیکس 10 در هزار