فصل سوم : کنترل زنجرک سیب زمینی بعنوان آفت دیگر محصولات با ترکیب بردو - Page 03
آزمایش با سلول تغذیه
تلاش برای حذف عامل تماسی است. در این آزمایش ها فقط یک روی برگ ها اسپری شد. زنجرک ها باید طوری قرار می گرفتند که در تماس با ترکیب بردو قرار نگیرند. باید یک سلول دیگر تغذیه ی محصور شده، برای تغذیه زنجرک ها روی برگ های اسپری نشده در نظر گرفته می شد. تنها رویه ی بالایی برگ اسپری شد و شفیره ها در قسمت زیرین برگ قرار داده شدند زیرا زنجرک ها بطور طبیعی در زیر برگ ها می نشینند.
برای درست کردن سلول تغذیه انواع مختلفی شیشه امتحان شد که بهترین نتیجه با شیشه هایی با قطر و طول 5/2 اینچ بدست آمد. زیرا رگبرگ های بزرگ کاملا به دهانه نمی چسبید. یک حلقه جیر، کمی پهن تر از قطر شیشه، به دهانه چسب زده شد. این پارچه می تواند جلوی فرار حشرات را بگیرد. انتهای دیگر سلول تغذیه با پارچه ململ پوشیده شد تا اجازه جابجایی هوا را بدهد. سلول تغذیه با سیم به زمین اتکا داشت . بدین ترتیب زنجرک ها در شرایط طبیعی خود تغذیه کرده و شرایط در کنترل ما می باشد.
بزودی مشاهده شد که تعداد کمی از شفیره ها تمام شیره ی یک قسمت کوچک برگ را در مدت کوتاهی خوردند. اما زنجرک ها برای تغذیه نیاز به ناحیه ی وسیع تری روی برگ داشتند. برای گرسنه نماندن آنها شیره ی گیاهان گرفته شد و عصاره ی آن به مقدار زیادی به بدن آنها پمپ شد. لازم بود در یک سلول تنها 5 یا 6 حشره باشد. باید چندین سلول تغذیه برای تکرار آزمایش ها درست می کردیم. سلول تغذیه ی شاهد، طبق معمول داشتیم برای برگ های اصلا اسپری نشده که معیار مقایسه مان است و با همان تعداد زنجرک. نتایج این آزمایش ها متغیر بود. بسته به تفاوت دما، بزرگی شفیره ها و عوامل دیگر، اما بطور کلی داستان همان داستان قبلی بود (در هر حالت ). در یک سری از آزمایش ها 60% زنجرک ها 5 روز بعد و در سلول شاهد کمتر از 5% مردند. در انتهای 10 روز، 82% مردند و در سلول شاهد کمتر از 5%. در یک سری از آزمایش ها در انتهای 7 روز 84% مردند و در سلول شاهد 50% و در انتهای 14 روز 95% حشرات مردند و در سلول شاهد 50%. البته در مورد سلول شاهد یک دشمن طبیعی زنجرک دخیل بوده است.
وقتی در سری سوم آزمایش ها دما بسیار پایین آمد، سرعت تغذیه و متابولیسم کاهش یافت. در این شرایط تنها 50% در 10 روز و فقط 62% طی 14 روز مردند. در حالیکه در سلول شاهد در هر آزمایش 18% مردند.
با وجود نتایج متفاوت، گیاه یا برگ اسپری شده نسبت به شاهد، مرگ و میر بیشتری به دنبال داشت. البته مرگ و میر در سلول کمتر از وقتی بود که دو روی گیاه تماما اسپری شده بود. در این آزمایش ها مقدار ترکیب بردو حدودا به میزان نصف کاهش یافته بود چون تنها رویه بالایی برگ اسپری شده بود. پس میزان مس قابل دسترس هم کمتر بود.
وقتی گیاه اسپری می شد کاملا مواظب بودند که ترکیب بردو روی خاک نریزد و به ریشه نرسد. تحت شرایط میدانی ممکن بود ریشه ها ترکیب بردو را جذب کنند اما اسپری برگ ها به نظر می رسد عامل مهمتری باشد.
هنوز این آزمایش ها ما را به پاسخ قطعی نرسانده است. اما نتایج قویا نشان می دهد که زنجرک ها مس را به شکلی، به وسیله ی یک محصول گیاه که تحت اثر اسپری واقع شده، از بافت برگی که روی آن قرار داشتند و تغذیه می کردند جذب می کردند. ظاهرا این سم را از شیره ی سلولی گیاه دریافت می کردند. می دانیم اسپری ترکیب بردو ظاهرا محرکه ی رشد گیاه است و از طرف دیگر می دانیم حشره کش های دیگر در شکل محلول خود توسط گیاه گرفته می شوند. اخیرا با مشاهده ی میکروسکوپیک نشان داده اند در بافت های آسیب دیده ی گیاه توسط زنجرک سیب زمینی، سوراخ هایی بوجود آمده است. در حالیکه قسمت های دهانه ی زنجرک در جستجوی بافت سالم می تواند تا اپیدرم آن طرف برگ برسد.
علائم مسمومیت از بردو
مشاهدات انجام شده در این آزمایش نشان داده است که مرگ زنجرک ها پس از اسپری بردو ویژگی های معینی دارد. پس از شروع تغذیه ی زنجرک ها روی این برگ ها، ظرف مدت 48 ساعت، رنگ حشرات از سبز روشن به زردی می گراید. دو یا سه روز بعد از تغذیه، ضعیف و غیر فعال شده و از روی برگ می افتند. پس از افتادن قادر به حرکت و برگشتن بر روی گیاه نیستند و اگر آنها را در این حال روی گیاه بگذاریم قادر به ماندن روی گیاه نیستند. این به نظر می آید یک نیروی فلج کننده باشد. مسمومیت زنجرک ها از ترکیب بردو بصورت از دست دادن قدرت فعالیت آنها است یعنی اینکه حشره قدرت پوست اندازی ندارد. بسیاری از حشرات مسموم شده در روند پوست اندازی می میرند. پوست اندازی از قسمت جلویی بدن شروع می شود و پوست این قسمت انداخته می شود اما زنجرک قادر نیست پاهای عقبی و قسمت عقبی شکم خود را آزاد کند و در حالت نیمه پوست انداخته می میرد. در بالغ ها بال ها کج شده و بدنشان از وسط خمیده می شود و در این حالت باقی می مانند تا بمیرند. اگر هم پوست بیندازد بیشتر زنده نمی مانند. مورد این مرگ ها شرایط تضعیف کننده است. اگر چه ممکن است مایع پوست اندازی به لحاظ شیمیایی تحت تأثیر قرار گرفته باشد چرا که پوست های انداخته شده گاه به جای اینکه سفید باشد آبی است (رنگ طبیعی آنها سفید است).