فصل اول : سیب زمینی و زنجرک سیب زمینی - Page 04

گزارش ایالت ایلی نوی

در سال 1930 می توان گفت، تحقیقات بعمل آمده طی 8 سال گذشته بویژه در آیووا، ویسکانزین، اوهایو، نیویورک و ایلی نوی (ایالت های شمال مرکزی و شمال شرقی) نشان داده است که بی شک زنجرک سیب زمینی مخرب ترین حشره در ایالات متحده آمریکا است.

گزارش ایالت آیووا

در فصل بهار زنجرک های ماده ترجیح می دهند روی گیاهان رشدیافته تخم گذاری کنند و بطرف گیاهان کمتر رشد کرده نمی روند . به همین دلیل است که زمان کاشت سیب زمینی در ابتلای گیاه به هاپربرن بسیار موثر است.

حشره ماده روی گیاه نورس تخم گذاری نمی کند. سیب زمینی های کاشت دیرهنگام نیز که به آهستگی رشد می کنند، برای تخم گذاری مناسب نبودند، از این روی در اوایل فصل کمتر دچار هاپربرن شدند. وقتی نسل دوم زنجرک ها بوجود بیاید، همین بلا بر سر کشت دیرهنگام نیز خواهد آمد.

گزارشی از آسیب زنجرک در ایران و کنترل آن

برای سوختگی برگ های سیب زمینی رقم کوزیما در استان های اصفهان و چهارمحال بختیاری، تاکنون، عواملی مختلفی گزارش شده است. (Delong, 1971; Deboks and Huttinga, 1981; Hooker, 1981) و (Metcalf and Flint, 1962) عوامل سوختگی سیب زمینی و سایر گیاهان را معرفی نموده و روی خسارت گونه Empoasca fabae که تحت عنوان hopperburn شناخته می شود، تاکید نموده اند. خسارت این زنجرک با ایجاد لکه های زاویه دار قهوه ای در لبه برگ ها و انتهای رگبرگ های فرعی همراه با پیچیدن لبه برگ ها و سپس توسعه سوختگی به تمام سطح برگ می باشد. (Delong, 1971) عقیده دارد که زنجرک E.fabae با تغذیه از آوندهای آبکش و ترشح توکسین، سبب از بین رفتن سلول های آوند و در نتیجه، انسداد آنها می گردد.

اثر تغذیه این نوع زنجرک روی لوبیا، همراه با هیپروترفی سلول های آوند آبکش و جلوگیری از انتقال مواد حاصل از فتوسنتز، پلاسمولیز سلول های پارانشیمی و نهایتا سوختگی آنها می باشد. در ایران، گونه E.fabae روی چند میزبان گزارش شده است(فرحبخش، 1341). نتیجه مطالعات تجربی روی گونه E.decipiens، با پژوهش هایی که روی اثر اقتصادی زنجرک E.fabae روی سیب زمینی بعمل آمده مشابهت دارد. (Libby and langride, 1978; Radcliffe and Johnston, 1981) در حالیکه مطالعات جامعی در مورد نقش E.fabae روی سوختگی و خسارت وارده به گیاهان در بسیاری از نقاط جهان انجام شده است. (Delong and Radcliff, 1982) در مورد نقش اقتصادی زنجرک E.decipiens، چه در خارج و چه در داخل ایران مطالعات محدودی انجام شده است.

در این تحقیق از سم تمیک برای کنترل زنجرک گونه E.decipiens، که بیشترین گونه یافت شده در این استان ها می باشد، استفاده شده است. (سیداسلامی و همکاران، 1365)

سم تمیک برای محیط زیست شدیدا سمی است و سبب آسیب به اکوسیستم شده و زمین های کشاورزی را نیز سمی می کند. سرطان زایی این سم مورد تایید قرار گرفته است .

زنجرک ناقل عوامل بیماریزای گیاهی

زنجرک ها با انتقال عوامل بیماریزای گیاهی، به انواع محصولات کشاوزی آسیب می رسانند و از عوامل مهم کاهش عملکرد سیب زمینی در دنیا محسوب می شوند(International Potato Center, 1984) . احمد (Ahmed, 1987) در مزارع آزمایشی کراچی پاکستان، همبستگی شدید منفی موجود بین تعداد زنجرک ها و عملکرد سیب زمینی را نشان داده است. نامبرده در بررسی های خود نشان داد که با افزایش تعداد زنجرک ها در 5 تور حشره گیری، از 8/. به 17 و سپس 8/34، میانگین تولید سیب زمینی، به مقدار 7/47 درصد و 1/68 درصد کاهش یافتن وی همچنین نشان داده است که آلودگی بوته های سیب زمینی به زنجرک ها، سبب کاهش کیفیت غذایی غده ها از نظر وزن مخصوص، درصد رطوبت، مقدار شکر و پروتئین در ماده خشک می شود. (سیداسلامی و همکاران 1986) . (خواجه علی و همکاران، 1379)

زنجرک ها و دیگر حشرات مکنده بیماری های مانند آتشک را از یک گیاه به گیاهی دیگر منتقل می کنند .