بخش دوم دفع آفات : دفع آفات به طور اعم - Page 03

سرو

اگر برگ سرو در خانه دود کنند مار از آن خانه بگریزد(فرخ نامه).

حکیم گوید درختی راست است بدان مثل زنند در استقامت قد. و او در زمستان و تابستان، سبز و خرم بود. و از غایت حرارت هیچ متاثر نشود و از بروز زمستان. اگر حب او با شاخ او، اگر بر آتش نهند، پشه و آنچه بدو ماند، جمله بگریزند(عجایب قزوینی).

سرو کوهی

عرعر دود چوب و ثمر و برگش حشرات و مگس را می گریزاند(قانون).

درخت عرعر را سرو کوهی گویند. شیخ الرئیس بوعلی سینا گوید بهر چه دخان کنند از اجزای او هوام ازو بگریزند(عجایب قزوینی).

سوسن آسمانگون

و اگر جایگاهی به انگدان دود کنند و اصل سوسن قَلقَدیس(سوسن آسمانگون) و سرو گاومیش و سرو بز جمنده زمین همه<موش و هوام> بروند(نزهت نامه علایی)

و دیگر آسمانگون نافع بود از بهر نهش هوام(عجایب قزوینی).

سیاه دانه

اگر سیاه دانه یک شبانه روز در آب آغشته کنند و آن آب در خانه بپاشند <ککها> بمیرند(معرفت فلاحت).

و اگر طبخ سیاه دانه یا طبخ سپند در خانه بپاشند پشه بگریزد(معرفت فلاحت).

سیاه دانه، پودنه جویباری و افسنتین

افسنتین و سیاه دانه و پودنه جویباری و پوست ترنج، هر یک که در خانه دود کنند، دود آن بهر جامه که رسد، از این کرم(سوس) محفوظ ماند(معرفت فلاحت).

سیر

و اگر (سیر را) بکوبند و بر کژدم گزیده نهند درد ببرد. و سیر از جمله تریاک است. اگر کسی را (نعوذ بالله) مار گزیده بود دانه سیر به دو نیمه کنند و بر زخم نهند درد بنشاند. و اگر یک مشت سیر پاک باز کنند و به روغن گاو بجوشانند، پس کاغذ کهن بسوزانند و خاکستر آن را سیر بکوبند و مرهم کنند و بر زخم پشه نهند که ریش گشته باشد درست شود(فرخ نامه).

هرکه را پشه گزیدگی بود یک مشت سیر پاك باید کرد و در روغن گاو جوشانیده بیرون آورد و خاکستر کاغذ کهنه بآن سیر بباید کوفت تا همچون مرهم شود و چون بر گزیدگی کارد به شود(ارشادالزراعه).

سوسنبر

سوسنبر کک را می گریزاند و اگر در خانه دود کنند به همچنین(نقل به معنی)(فرخ نامه).

شیخ الرئیس گوید اگر در جایی او را بگسترانند، همه هوام از آنجا بگریزند(عجایب قزوینی).

و اگر برگ سیسنبر در جامه خواب پراکنند کک بگریزد. و گفته اند که در وقت خواب جامی پر آب کنند و سه نوبت سوره ... بخوانند و باد بر آن دهند بر سر بالین نهند از کک ضرر نرسد(معرفت فلاحت).

شاهتره

اگر بسوزانند حشرات از دودش گریزانند(قانون).

شاهدانه  

اگر برگ شاهدانه در خانه دود کنند کک بگریزد و کک هرگز به نزدیک شاهدانه نرود و اگر بیاید حالی بمیرد(فرخ نامه).

شفتالود

و اگر خانه به برگ او(شفتالود) دود کنند مار از آنجا بگریزد. و اگر برگ او بر میان جامه نهند دیوچخ تباه نکند(فرخ نامه).