بخش دوم دفع آفات : دفع آفات به طور اعم - Page 06

منابع کانی و ترکیبی

(برای راندن کک) اگر جایگاهی را بکنند و خون بز درو کنند با آب گندنا همه آنجا جمع شوند. و برگ دفلی بنهند همه سست شوند و بمیرند. بر پیه خارپشت و شیر خر جمع شوند(نوادرالتبادر).

چون حنظل و مرداشنک(جوهری از اکسید سرب) نرم کوفته با نان خشکار(نان سبوس دار) بیامیزند و موش بخورد بمیرد(معرفت فلاحت).

و اگر شاخ گوزن یا بزکوهی یا پشگل بز یا گوگرد یا بیخ سوسن یا عاقرفرحا(نوعی گیاه) یا چوب درخت انار یا برگ آن دود کنند مار بگریزد(معرفت فلاحت).

گوگرد

بوی گوگرد جمله حشرات را زیان دارد خاصه زنبور را(نزهت نامه علایی).

و آب گوگرد را نیز اگر در خانه پاشد کک نباشد(ارشادالزراعه).

زنبور از دود گوگرد بگریزد(معرفت فلاحت).

گوگرد و سرکه

از آن گل که مورچه از خانه خود بیرون میآورد با گوگرد و سرکه بیامیزند و بر معدن مورچه بریزند یکی زنده نماند(ارشادالزراعه).

و اگر خاکی که مور از خانه بیرون آورده باشد با گوگرد و سرکه بیامیزند و در خانه مور ریزند، یکی نماند(معرفت فلاحت).

زرنیخ

و اگر زرنیخ و نبرزد(قند) برابر مخلوط کنند و به روغن گاو یا پیه بز بسرشند و بر آتش نهند کژدم از بوی آن بگریزد. و اگر آب ثَرب(چربی) یا آب دهان روزه دار که مزاج او گرم باشد بر کژدم ریزند بمیرد(معرفت فلاحت).

گفته اند چون زرنیخ در شیر کنند و در خانه نهند مگسان در وی بمیرند(معرفت فلاحت).

و اگر زرنیخ و کذو دود کنند مگس بمیرد(معرفت فلاحت).

دود نقره

اگر شل که از خراسان آرند و آن دود نقره است و داروی موش خوانند در میان چیزی نهند تا موش بخورد بمیرد و سرگین خوک و نوشادر و بصل الفار(پیاز دشتی) همین فعل کند(نزهت نامه علایی).

غاغاطى سنگی است که حشرات از دودش گریزانند(قانون).

آهن و آهنربا

و سونش(براده فلز) آهن با خمیر بیامیزند، چون موش بخورد بمیرد(معرفت فلاحت).

و اگر سنگ مغناطیس بر سر سوراخ مور نهند بگریزند(معرفت فلاحت).

استفاده از خودِ آفت

و کژدم و مورچه را همچنین اگر چندی بر آتش کنی از دود آن همه بگریزند یا بمیرند(نزهت نامه علایی).

کژدم را در آتش اندازند، هر کژدم که در آن نواحی باشد بگریزد(نوادرالتبادر).

هرکس مگس را بر گزیدگی کژدم بمالد درد بنشیند(ارشادالزراعه).

چون کژدم را به آتش سوزند هر کژدم که بوی به آن رسد بگریزد(معرفت فلاحت).

و گفته اند که اگر موشی را خصی(اخته) کنند یا دم آن ببرند و بگذارند موشان دیگر بگریزند(معرفت فلاحت).

اگر موش نر را بگیرند و <اخته کنند> و دنبال و گوش ببرند و رها کنند هر موشی که آن را بیند از آنجا دور شود برود، والله اعلم(نوادرالتبادر) و (معرفت فلاحت).