ساق سیاه سیب زمینی
Potato blackleg
بیماری گیاهی ساق سیاه سیب زمینی یا پوسیدگی نرم غده ها یکی از بیماری های شایع در زمین های زیر کشت این محصول می باشد. این بیماری در هر مرحله از رشد گیاه، و در مناطقی که رطوبت بالاست شیوع بیشتری می یابد. این باکتری تنها باعث آسیب به بوته های سیب زمینی می شود.
علائم بیماری ساق سیاه سیب زمینی:
به طور کلی بیماری گیاهی ساق سیاه سیب زمینی باعث پوسیدگی قسمت های پایینی ساقه و غده می شود. برگ بوته های آلوده کمی به سمت بالا پیچیده شده، از رشد باز مانده، زرد و پژمرده می شوند. در صورت صدمات مکانیکی به ساقه، احتمال نفوذ این باکتری به گیاه افزایش پیدا می کند. با پوسیدگی قسمت پایینی ساقه و غده، بافت های اطراف طوقه قهوه ای یا مشکی شده و حالت نرم و لزجی پیدا می کنند. با گسترش بیماری و با از بین بردن دیواره سلولی غده ها نرم، قهوه ای و آفتاب سوخته می شوند. غده های آلوده بویی شبیه به بوی ماهی ایجاد می کنند. بافت های آلوده روی غده به راحتی از بافت سالم جدا می شوند. تفاوت این بیماری و بیماری پوسیدگی نرم ساقه در این است که در بیماری پوسیدگی نرم ساقه، آلودگی از طوقه آغاز شده و به سمت پایین بوته حرکت می کند، ولی در بیماری ساق سیاه آلودگی به سمت بالا توسعه می یابد.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی ساق سیاه سیب زمینی:
عامل بیماری گیاهی ساق سیاه سیب زمینی، باکتریPectobacterium atrosepticum می باشد. شرایط آب و هوایی مرطوب و محدوده دمای 24 الی 28 درجه سانتی گراد تاثیر زیادی در رشد عامل بیماری دارد. زمستان گذرانی عامل بیماری برای مدت زمان کوتاه، روی بقایای گیاهی داخل خاک و برای بلند مدت روی غده ها صورت می گیرد. اصلی ترین منبع بیماری، غده های آلوده سیب زمینی می باشد، که جابجایی آن ها باعث انتقال عامل بیماری می شود.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری ساق سیاه سیب زمینی:
- استفاده از ارقام مقاوم و غده های عاری از بیماری
- تناوب زراعی با محصولات غیر میزبان
- برداشت تمامی غده ها در زمان رسیدگی
- جلوگیری از صدمات مکانیکی و احتیاط در حمل و نقل
- اجتناب از آبیاری بیش از اندازه
- استفاده از بردوفیکس به شرح زیر:
- ضدعفونی غده ها قبل از کاشت با نسبت 5 در هزار
- ضدعفونی خاک بلافاصله بعد از کاشت با نسبت 5 در هزار
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار هنگام جوانه زنی و باز شدن اولین برگ ها
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار در زمانی که ارتفاع بوته ها 10-15 سانتی متر هستند
- تکرار سم پاشی با نسبت 5 در هزار با فواصل دو هفته یک بار تا زمان برداشت
