لکه باکتریایی گوجه فرنگی
Tomato Bacterial Spot
عامل بیماری گیاهی لکه باکتریای گوجه فرنگی توانایی بیماری‌زایی روی فلفل سبز، گوجه فرنگی و دیگر محصولات کشاورزی را دارد. گرما و رطوبت نقش فراوانی در تکثیر عامل باکتریایی دارد.
علائم بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی:
عامل بیماری‌زا به تمام قسمت‌های هوایی گیاه از جمله برگ، ساقه و میوه حمله می کند. نشانه های بیماری گیاهی لکه باکتریای گوجه فرنگی روی برگ، ساقه و شاخه های بارور به شکل لکه های دایره‌ای، قهوه‌ای تیره یا سیاه دیده می‌شود. علائم ابتدایی بیماری روی برگ‌ها به صورت لکه های مسطح، کوچک و تیره رنگ هستند. با گسترش آلودگی روی برگ‌ها، لکه ها کمی برآمده، تیره و به اندازه حدودی 3 تا 5 میلی‌متر می‌رسند. حاشیه برگ‌هایی که به شدت آلوده شده‌اند، حالت سوختگی را نشان داده و به گیاه متصل باقی می‌مانند. نشانه های بیماری روی میوه، به صورت تاول‌های ریز، کمی برجسته و قطر تقریبی 3 تا 6 میلی‌متر هستند. لکه‌های روی میوه نیز به مرور گسترش یافته، به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید و ظاهری سخت و جرب مانند به خود می‌گیرد. علائم بیماری لکه باکتریایی روی برگ‌ها شباهت زیادی به علائم بیماری‌های بلایت زودرس، لکه‌برگی خاکستری و خال سیاه دارد. این لکه ها برخلاف بیماری بلایت زودرس، دارای نواحی متحدالمرکز نیستند و در مقایسه با زخم‌های لکه برگی خاکستری، رنگ تیره تری دارند و پراکندگی آن ها روی بوته یکنواخت‌تر است. هاله واضحی در اطراف زخم‌های ناشی از بلایت زودرس دیده می‌شود، ولی در لکه باکتریایی این هاله واضح وجود ندارد.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی لکه باکتریایی گوجه فرنگی:
عامل بیماری گیاهی لکه باکتریای گوجه فرنگی، باکتری Xanthomonas Campestris است. این باکتری روی بقایای به‌جای مانده از کشت قبل، علف‌های هرز، بذور و تجهیزات کشاورزی زمستان گذرانی می‌کند. بیماری برای گسترش بیشتر نیاز به شرایط مرطوب و هوای گرم در بازه دمایی 24 تا 30 درجه سانتی گراد دارد. جابجایی عامل بیماری از طریق بذور آلوده، باد، باران و نشاهای آلوده صورت می‌پذیرد. میزان بالای منیزیم، کلسیم و نیتروژن و در مقابل میزان پایین پتاسیم در خاک، حساسیت محصول را نسبت به بیماری لکه باکتریایی افزایش می‌دهد.
راه‌های پیشگیری و کنترل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی:
- استفاده از بذور و پایه‌های مقاوم به بیماری
- جمع آوری و انهدام بقایای آلوده پس از برداشت
- عدم کشت مجاور محصولات فلفل دلمه، گوجه فرنگی، سیب زمینی و بادمجان
- آبیاری قطره‌ای در مجاورت طوقه
- سمپاشی با بردوفیکس به شرح زیر:
- ضدعفونی بذور قبل از کاشت با نسبت 10 در هزار
- ضدعفونی خاک بلافاصله بعد از کاشت با نسبت 10 در هزار
- سمپاشی با نسبت 5 در هزار در هنگام جوانه زنی و بازشدن اولین برگ‌ها
- سمپاشی با نسبت 5 در هزار بعد از ریزش گلبرگ‌ها
- در صورت مشاهده آلودگی تکرار سمپاشی با نسبت 5 در هزار در فواصل دو هفته یک بار تا زمان برداشت