بلایت آسکوکیتایی نخود (برق زدگی نخود)
Pea ascochyte blight
برق زدگی یا بلایت آسکوکیتای (لکه سیاه) یکی از مخرب ترین بیماری های گیاهی نخود در بسیاری از مناطق زیر کشت این محصول می باشد. ممکن است در صورت وجود رطوبت و حساسیت میزبان تمامی محصول از بین رود. عامل این بیماری باعث آسیب به باقلا، یونجه، شبدر و لوبیا می شود.
علائم بیماری بلایت آسکوکیتایی نخود:
نشانه های بیماری گیاهی بلایت آسکوکیتای نخود را می توان روی تمام اندام های هوایی بوته مشاهده نمود. بذور آلوده باعث از بین بردن گیاهچه های کوچک در همان مراحل ابتدایی رشد می شوند. در صورتی که از بذور آلوده برای کشت استفاده شده باشد، روی بافت های نزدیک خاک زخم های قهوه ای رنگ شکل می گیرد. وقوع آلودگی در زمان گل دهی و رشد بوته باعث ایجاد لکه های بافت مرده، پراکنده و کوچک روی برگ های جوان می شود. با مساعد بودن شرایط لکه ها توسعه یافته، به یکدیگر متصل شده و باعث ایجاد سوختگی برگ ها می گردد. لکه های مدور تا بیضی در مرکز دارای رنگی روشنتر از حاشیه خود می باشند. به طور معمول روی ساقه نیز زخم هایی به اندازه 3 الی 4 سانتی مترایجاد شده که موجب شکسته شدن ساقه می شود. زخم های ایجاد شده روی غلاف نیز به صورت مدور و در اندازه تقریبی نیم سانتی متر ظاهر می شود. در مرکز این زخم ها ممکن است نقاط سیاه رنگ و ریزی ظاهر شود. با ورود عامل بیماری به درون غلاف، دانه ها تیره شده و دچار فرورفتگی می شوند.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی بلایت آسکوکیتایی نخود:
عامل بیماری گیاهی بلایت آسکوکیتای نخود، قارچAscochyta rabiei می باشد. شرایط آب و هوایی نیمه مرطوب و محدوده دمای 17 الی 21 درجه سانتی گراد تاثیر زیادی در رشد عامل بیماری دارد. بقایای آلوده گیاهی از کشت قبل و بذرهای آلوده منابع مهمی از آلودگی برای کشت بعدی نخود هستند.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری بلایت آسکوکیتایی نخود:
- افزایش فاصله بین بوته ها و ردیف ها
- کاشت بذور عاری از بیماری
- کشت عمیق تر بذور (15 سانتی متر)
- شخم بقایای گیاهی بعد از برداشت محصول
- تناوب زراعی سه الی چهار ساله با گیاهان غیر میزبان
- استفاده از ارقام مقاوم به بیماری
- استفاده از بردوفیکس به شرح زیر:
- ضدعفونی بذر قبل از کاشت با نسبت 10 در هزار
- ضدعفونی خاک بلافاصله بعد از کاشت با نسبت 10 در هزار
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار در هنگام باز شدن اولین برگ ها
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار قبل از گلدهی
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار بعد از گلدهی
