لکه موجی گوجه فرنگی
Tomato Early Blight
بیماری گیاهی لکه موجی یا بلایت زودرس علاوه بر بیماری‌زایی روی گوجه فرنگی روی گیاهان دیگری از جمله بادمجان، فلفل‌سبز، سیب‌زمینی و بسیاری از علف‌های هرز نیز اثرگذار است.
علائم بیماری لکه موجی گوجه فرنگی:
بیماری گیاهی لکه موجی گوجه فرنگی در تمام مراحل رشد و همچنین به گیاهچه‌های داخل خزانه حمله می‌کند. در صورت وجود شرایط مناسب برای رشد عامل بیماری، تمام اندام‌های هوایی گیاه مورد حمله قرار می‌گیرند. نفوذ عامل بیماری به گیاهچه‌های داخل خزانه باعث سیاه شدن بافت‌های اطراف طوقه می‌شود. با گسترش این لکه‌ها به سمت بالای ساقه، گیاهچه‌های داخل خزانه از بین می روند. زخم‌های روی ساقه به صورت نامنظم، سیاه رنگ، مقعر و در نزدیکی ناحیه اتصال به ساقه تشکیل می شوند. شدت علائم بیماری بر روی برگ‌های پایینی بوته بیشتر دیده می شود. این لکه‌های متحدالمرکز در ابتدا سبز تیره بوده و به مرور به رنگ قهوه‌ای یا مشکی درمی‌آیند. لکه‌های برگی به طور معمول گرد و یا زاویه‌دار هستند و با فراهم بودن شرایط محیطی مناسب تمام پهنک برگ را فرا می‌گیرند. در اطراف لکه‌های برگی هاله‌ای گسترده با رنگ زرد روشن قابل مشاهده است. علائم روی میوه نیز به شکل لکه‌هایی خشک، فرورفته و در بعضی مواقع همراه با کپکی سیاه رنگ دیده می‌شود. این بیماری علاوه بر کاهش کمیت و کیفیت محصول، باعث ریزش میوه‌های رسیده از بوته می‌شود.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی لکه موجی گوجه فرنگی:
عامل بیماری گیاهی لکه موجی گوجه فرنگی قارچ Alternaria Solani است. این قارچ توانایی ماندگاری روی سطوح بذر و بقایای گیاهی داخل خاک را برای مدت چند سال دارد. این بیماری برای گسترش، نیاز به رطوبت حداقل و محیطی با بازه دمایی 20 تا 30 درجه سانتی‌گراد دارد. این قارچ سرعت گسترش زیادی بر روی گیاه ندارد اما در صورت وجود رطوبت و عدم کنترل بیماری می‌تواند باعث خسارت فراوان شود. گسترش بیماری از طریق بذر آلوده، باد و تردد افراد صورت می‌گیرد.
راه‌های پیشگیری و کنترل بیماری لکه موجی گوجه فرنگی:
- کاهش حجم شاخ و برگ‌های اضافی و حذف علف‌های هرز
- استفاده از بذور عاری از بیماری
- تناوب زراعی سه تا چهار ساله با ذرت و حبوبات
- استفاده به اندازه از کودهای نیتروژنی
- استفاده از آبیاری قطره‌ای
- حفظ بهداشت زراعی و ادوات
- سمپاشی با بردوفیکس به شرح زیر:
- ضدعفونی بذور با بردوفیکس 10 در هزار
- ضدعفونی خاک با بردوفیکس 10 در هزار قبل از کاشت
- سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزار هنگام جوانه زنی و بازشدن اولین برگ‌ها
- سمپاشی با بردوفیکس 5 در هزار بعد از ریزش گلبرگ‌ها
- تکرار سمپاشی با فواصل دو هفته یک بار با بردوفیکس 5 در هزار