بلایت ذغالی ساقه لوبیا
Bean ashy stem blight
بیماری گیاهی بلایت خاکستری ساقه لوبیا یا پوسیدگی ذغالی یکی از بیماری های مهم لوبیا در بسیاری از مناطق دنیا است. این قارچ دارای دامنه میزبانی گسترده روی محصولاتی از جمله کلم، فلفل دلمه، سویا، آفتابگردان،سیب زمینی، یونجه، گندم، ذرت و ... است.
علائم بیماری بلایت ذغالی ساقه لوبیا:
نشانه های ابتدایی بیماری گیاهی بلایت ذغالی ساقه لوبیا در اطراف طوقه و محل تماس خاک با انتهای ساقه گیاه شکل می گیرد. علائم این بیماری روی ساقه شامل زخم های کوچک، نامنظم، تیره و فرورفته می باشد. با توسعه زخم به سمت بالا و پیوستن آن ها به یکدیگر گیاه پژمرده یا شکسته می شود. با توسعه بیماری رنگ پایین ساقه خاکستری تیره یا ذغالی می شود. از نشانه های دیگر این بیماری می توان به زردی برگ های پایینی و تشکیل زخم های خاکستری روی غلاف و دانه های درون غلاف اشاره نمود. در صورت وجود بیماری در خاک های بسیار مرطوب این احتمال وجود دارد که گیاهچه و جوانه اولیه در ابتدای رشد از بین برود. علائم ثانویه آلودگی روی گیاه لوبیا شامل رنگ پریدگی برگ، بدشکلی بوته و عقب ماندگی از رشد می باشد.
عامل بیماری، نحوه انتشار و چرخه زیستی بلایت ذغالی ساقه لوبیا:
بیماری گیاهی بلایت ذغالی ساقه، توسط قارچ Macrophomina phaseolina ایجاد می شود. جابجایی عامل بیماری توسط ادوات کشاورزی، حیوانات، باد، آبیاری غرقابی و جابجایی خاک رخ می دهد. این قارچ می تواند در داخل خاک و روی پوشش بذور آلوده زمستان گذرانی کند. شرایط آب و هوایی مرطوب و محدوده دمای 25 الی 29 درجه سانتی گراد تاثیر زیادی در رشد عامل بیماری دارد. این قارچ می تواند در تمام مراحل رشدی ایجاد آلودگی کند اما بیشترین میزان خسارت این بیماری در زمان پر شدن غلاف ها و شگل گیری دانه ها اتفاق می افتد.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری بلایت ذغالی ساقه لوبیا:
- کاشت ارقام مقاوم و بذور عاری از بیماری
- شخم عمیق خاک بعد از برداشت محصول
- تناوب دو الی سه ساله با محصولات غیر میزبان
- اجتناب از تنش در دوره های آبیاری
- استفاده از بردوفیکس به شرح زیر:
- ضدعفونی بذر قبل از کاشت با نسبت 10 در هزار
- ضدعفونی خاک بلافاصله بعد از کاشت با نسبت 10 در هزار
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار در هنگام باز شدن اولین برگ ها
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار قبل از گلدهی
- سم پاشی با نسبت 5 در هزار بعد از گلدهی